Felietony

Mijający rok pod wieloma względami był wyjątkowy, a to ze względu na to, że mieliśmy do czynienia z wieloma wydarzeniami, które miały miejsce po raz pierwszy w polskiej petance. Po raz pierwszy Polak zdobył tytuł Mistrza Europy… po raz pierwszy w Polsce zorganizowano dwie wielkie imprezy, które odbiły się szerokim echem w kraju, a nawet w Europie – mowa o Grand Prix Polski i podziemnym turnieju w Kłodawie… po raz pierwszy rozpoczęła się w środowisku ożywiona dyskusja na temat przyszłego kształtu polskiej petanque, zapoczątkowana kampanią wyborczą do Zarządu PFP, a trwająca po dziś dzień w związku z projektem regionalizacji.

Przyjrzyjmy się jak wyglądał rok 2012 w trzech obszarach: osiąganych wyników sportowych, działalności klubów i organizacji turniejów, a także funkcjonowania samej Federacji.

WYNIKI SPORTOWE

Niewątpliwie największą niespodzianką, a za razem historycznym sukcesem dla Polski było zdobycie złotego medalu w strzale precyzyjnym na Mistrzostwach Europy Juniorów przez Pawła Pieprzyka – zawodnika ŚKKP Buler Śrem. To z jednej strony efekt konsekwentnego budowania drużyny przez trenera Wojciecha Hańczuka, a z drugiej wielka determinacja i praca nad sobą przez tego młodego zawodnika. Nie ma chyba drugiego juniora w Polsce, który by tak często uczestniczył w zawodach oraz z tak bardzo je przeżywał. Nie jest więc również przypadkiem, że Paweł został w tym roku najlepszym juniorem oraz znalazł się w trójce najwyższej sklasyfikowanych zawodników w Polsce.

Paweł Pieprzyk na najwyśzym stopniu podium

Kolejny rok z rzędu mieliśmy do czynienia z dominacją dwóch klubów na arenie krajowej: ŻBK Żywiec oraz KSP Jedlina… i kolejny rok ten pierwszy okazał się silniejszym. W tym roku przewaga klubu z Żywca była znacznie większa niż w ubiegłych latach: znacznie zdystansował rywali w Rankingu Klubowym, zdobył podwójną koronę w postaci Mistrzostwa Polski Seniorów i Mistrzostwa Polski Kobiet, wygrał Ligę. Jeżeli by policzyć liczbę medali zdobytych przez zawodników w turniejach mistrzowskich i pucharowych to zdobywali je zawodnicy 16 z 28 klubów zrzeszonych w PFP. Najwyżej punktującymi byli ponownie ŻKB Żywiec (23) i KSP Jedlina (18). [tabela medalowa poniżej]

2012 rok był również historycznym w związku z tytułem Mistrza Polski Seniorów, który w po raz pierwszy zdobyła drużyna w całości składająca się z kobiet (Wioletta Śliż, Joanna Kastelik, Katarzyna Śliż). Tegoroczne Mistrzostwa zostały zdominowane przez ŻKB Żywiec, z którego obie drużyny walczyły o tytuł w finale.

Po raz pierwszy w tym roku zorganizowano Mistrzostwa Polski Weteranów. Pierwszy tytuł zdobyła drużyna jedlińsko-dzierżoniowska w składzie: Kazimierz Jacak, Jerzy Siara, Edward Serafin (wszyscy KSP Jedlina) oraz Ryszard Kowalski (KSP Broen-Karo Dzierżoniów). W nagrodę reprezentowali Polskę dwa miesiące później na Mistrzostwach Europy Weteranów w Danii. I chociaż Europy nie zwojowali to udało im się pokonać zdobywców Mistrzostwa Europy tj. drużynę Hiszpanii.

Na arenie międzynarodowej występy Polaków można zaliczyć do całkiem udanych. Przede wszystkim wspomniany sukces naszego juniora w strzale precyzyjnym na ME Juniorów, ale również dobry występ całej drużyny kadry juniorów, która zajęła miejsca 9-13. Bardzo dobry występ reprezentacji kobiet na ME, które odpadły dopiero w ćwierćfinale. Za to dość przeciętny występ mężczyzn (poza finałową 16-stką) oraz słaby występ weteranów (ostatnie miejsce na mistrzostwach).

W 2012 roku ustanowiony został nowy rekord Polski w strzale precyzyjnym. A zawodnikiem, który tego dokonał był Sergiusz Gądek z KSP Jedlina. Obecny rekord w tirage wynosi 52 pkt. i został osiągnięty podczas Mistrzostw Polski Juniorów w Boguszowie-Gorcach.

Sergiusz Gądek rekordzista Polski w strzale precyzyjnym

Oto wyniki turniejów mistrzowskich i pucharowych w 2012 roku:

Halowy Puchar Polski tripletów (Leszno, 03.03.2012)
1. Rafał Teufel, Marcin Kutyła, Łukasz Święch (MKP Myślenice)
2. Arleta Neuman, Paweł Pieprzyk, Zbigniew Pieprzyk (ŚKKP Buler Śrem)
3. Edward Serafin, Kazimierz Jacak, Daniel Siara (KSP Jedlina)

Puchar Polski Tripletów (Wrocław, 21.04.2012)
1. Edward Serafin, Daniel Siara, Jerzy Siara (KSP Jedlina)
2. Andrzej Śliż, Szymon Kubiesa, Jędrzej Śliż (ŻKB Żywiec)
3. Mateusz Markiewicz, Tomasz Lipczyński, Przemysław Rosiak (UPKS Bula Łódź/ OKS Sokół Wrocław)

I eliminacja MPS (Dzierżoniów, 12.05.2012)
1. Mateusz Markiewicz, Tomasz Lipczyński, Przemysław Rosiak (UPKS Bula Łódź/ OKS Sokół Wrocław)
2. Edward Gajewski, Marek Munikowski, Andrzej Ślusarski (KS Petanka Wrocław/ OKS Sokół Wrocław)
3. Marcin Sternicki, Mateusz Moc, Mateusz Staud (ŻKB Żywiec/ L’Equipe Bytom Odrzański)

CC Polska (Wrocław, 19.05.2012)
1. Andrzej Śliż, Szymon Kubiesa, Jędrzej Śliż (ŻKB Żywiec)
2. Zbynek Jakes, Jiri Gratcl, Lenka Svobodova (Czechy)
3. Milan Fukal, Sarka Fukalova, Nada Kujanova (Czechy)

Puchar Polski Singli (Wrocław, 27.05.2012)
1. Rafał Kaczmarek (TS Liskowiak Lisków)
2. Marcin Chmiel (DBK Dębica)
3. Dominik Pilarski (L’Equipe Bytom Odrzański)

II eliminacja MPS (Śrem, 02.06.2012)
1. Andrzej Śliż, Szymon Kubiesa, Jędrzej Śliż (ŻKB Żywiec)
2. Marek Broniecki, Paweł Gierosz, Patryk Skonieczny (TS Liskowiak Lisków)
3. Rafał Teufel, Marcin Kutyła, Łukasz Święch (MKP Myślenice)

Mistrzostwa Polski Weteranów (Wrocław, 16.06.2012)
1. Kazimierz Jacak, Edward Serafin, Jerzy Siara, Ryszard Kowalski (KSP Jedlina/ KSP Broen-Karo Dzierżoniów)
2. Edward Gajewski, Zdzisław Kmieciak, Bogdan Zając (KS Petanka Wrocław)
3. Tadeusz Obuchowski, Gabriel Kaźmierczak, Leszek Kleczkowski (KSP Jedlina)

PP Par Mieszanych (Łódź, 07.07.2012)
1. Alicja Święch, Kamil Ladaczek (MKP Myślenice/ OKS Sokół Wrocław)
2. Katarzyna Bąbik, Piotr Błasiak (OKS Sokół Wrocław/ KSP Broen-Karo Dzierżoniów)
3. Wioletta Śliż, Andrzej Śliż (ŻKB Żywiec)

III eliminacja MPS (Lisków, 14.07.2012)
1. Robert Hojnacki, Konrad Broniecki, Rafał Kaczmarek (TS Liskowiak Lisków)
2. Kamil Orpel, Sergiusz Gądek, Patryk Witkowski (KSP Jedlina)
3. Mateusz Wojna, Hubert Maćkowiak, Marek Maćkowiak (ŚKP Śrem)

Mistrzostwa Polski Juniorów (Boguszów-Gorce, 04-05.08.2012)
1. Artur Kałużny, Dawid Matuszewski, Mateusz Wiśniewski (SKF Sudety Boguszów-Gorce)
2. Paweł Ługowski, Bartosz Nawrot, Michał Zaniewski (UKS „Trois Boules” Warszawa)
3. Dawid Fabisiak, Daniel Bagiński, Patryk Handwerkier, Dawid Wilczyński (KSP Broen-Karo Dzierżoniów)

Mistrzostwa Polski Juniorów w strzale precyzyjnym (Boguszów-Gorce, 04-05.08.2012)
1. Sergiusz Gądek (KSP Jedlina) – rekord Polski (52 pkt)
2. Artur Kałużny (SKF Sudety Boguszów-Gorce)
3. Patryk Witkowski (KSP Jedlina)

Mistrzostwa Polski Kobiet (Giby, 18-19.08.2012)
1. Wioletta Śliż, Joanna Kastelik, Katarzyna Śliż (ŻKB Żywiec, KSP Broen-Karo Dzierżoniów)
2. Marta Wojtkowska, Alicja Święch, Bożena Zientarska (KS Petanka Wrocław/ MPK Myślenice/ ŁSSP Synergy Łódź)
3. Grażyna Wojciechowska, Lidia Marcinkowska, Monika Małaszczuk, Ilona Pawlak (ŚKP Śrem, ŚKKP Buler Śrem)

Mistrzostwa Polski Kobiet w strzale precyzyjnym (Giby, 18-19.08.2012)
1. Marta Wojtkowska (KS Petanka Wrocław)
2. Katarzyna Bąbik (OKS Sokół Wrocław)
3. Joanna Kastelik/ Katarzyna Miękina (KSP Broen-Karo Dzierżoniów/ Nyski Klub Petanque)

Mistrzostwa Polski Seniorów (Żywiec, 01-02.09.2012)
1. Wioletta Śliż, Joanna Kastelik, Katarzyna Śliż (ŻKB Żywiec, KSP Broen-Karo Dzierżoniów)
2. Andrzej Śliż, Szymon Kubiesa, Jędrzej Śliż, Marek Lach (ŻKB Żywiec)
3. Mateusz Markiewicz, Tomasz Lipczyński, Przemysław Rosiak (UPKS Bula Łódź/ OKS Sokół Wrocław)
3. Piotr Longosz, Daria Chmiel, Marcin Chmiel, Krzysztof Słota (DBK Dębica)

Mistrzostwa Polski Seniorów w strzale precyzyjny (Żywiec, 01-02.09.2012)
1. Jędrzej Śliż (ŻKB Żywiec)
2. Sergiusz Gądek (KSP Jedlina)
3. Szymon Kubiesa/ Leszek Złotowski (ŻKB Żywiec/ ŚKKP Buler Śrem)

Puchar Polski Dubletów (Dzierżoniów, 08.09.2012)
1. Marek Broniecki, Konrad Broniecki (TS Liskowiak Lisków)
2. Leszek Złotowski, Piotr Sobolewski (ŚKKP Buler Śrem/ ŚKP Śrem)
3. Paweł Pulak, Artur Gickiel (KSP Broen-Karo Dzierżoniów)

Klasyfikacja medalowa turniejów mistrzowskich i pucharowych 2012

źródło: opracowanie własne na podstawie wyników z turniejów

DZIAŁALNOŚĆ KLUBÓW I ORGANIZACJA TURNIEJÓW

W 2012 roku Federacja poszerzyła się o dwóch nowych członków: Nyski Klub Petanque oraz ŚKP Carbon Katowice, a pożegnał się z nią dolnośląski EKS Kolektyw Radwanice, którego gracze znaleźli miejsce głównie we wrocławskich klubach.

Niestety w tym roku nadal następowała tendencja spodkowa jeżeli chodzi o uczestnictwo drużyn w turniejach, w tym także tych najważniejszych jakimi są eliminacje do Mistrzostw Polski Seniorów. Na palcach jednej ręki można wymienić kluby, które zorganizowały turniej, w którym startujących drużyn było więcej niż w roku ubiegłym. Tym nie mniej należy odnotować dwa wielkie wydarzenia turniejowe, które miały w 2012 roku miejsce w Polsce.

Pierwszym jest organizacja Grand Prix Polski. Organizatorzy z nowopowstałego katowickiego klubu z Krzysztofem Krotem na czele mocno zaznaczyli swoją obecność na petankowej mapie polski. Krzysztof Krot już nie raz w przeszłości pokazał się jako pomysłowy organizator wysokiej rangi imprez, jednak Grand Prix Polski był pierwszą komercyjną imprezą zrobioną z takim rozmachem. Ciekawa dwudniowa formuła zawodów, poziom uczestniczących w nich zawodników, wysokie nagrody, reklama i medialność imprezy sprawiły, że pod względem organizacyjnym zbliżyliśmy się do Europy… i myślę, że GPP śmiało można nazwać „polską marsylianką”.

Uczestnicy GP Polski tripletów

Nie mniejszą furorę zrobił zorganizowany pod koniec roku podziemny turniej petanque w kopalni soli w Kłodawie. Jego pomysłodawcą, inicjatorem oraz współorganizatorem był znany ze swojej pomysłowości i nieustannego poszukiwania nowych sposobów promocji petanque w Polsce Stefan Bartkowiak. W tym przypadków tych „pierwszych razów” było naprawdę sporo: po raz pierwszy na świecie rozegrano turniej petanque na takiej głębokości – 600 m p.p.m., co spowodowało uzyskanie rekordu Guinessa; po raz pierwszy wyemitowano znaczek pocztowy, na którym znajdują się bule; po raz pierwszy turniej petanque organizowany w Polsce odbil się tak szerokim echem na całym świecie (informacja o nim dotarła nawet do Japonii). Pod względem medialności i promocji petanque w kraju ten turniej nie ma sobie równych i wielka chwała jego organizatorom za to, że robią tak dobrą robotę dla naszego sportu.

Uczestnicy turnieju w Kopalni Soli "KŁODAWA" S.A

Co ciekawe w obu opisanych powyżej przypadkach mieliśmy do czynienia z turniejami zamkniętymi oraz nie objętymi patronatem PFP, a mimo to chętnych do uczestnictwa w nich nie brakowało. Czyżby więc formuła turniejów otwartych się wyczerpała, a polska petanka zmierza w kierunku organizacji turniejów, w których uczestniczy się na specjalne zaproszenie? Niekoniecznie. Wspomniane turnieje powinny raczej zmusić organizatorów turniejów open do przemyśleń nad tym, co można zrobić aby formuła ich turniejów stała się bardziej atrakcyjna dla uczestników, a władze Federacji do zastanowienia co zrobić aby system był bardziej przyjazny dla odbiorców i tym samym wspierał organizatorów w podnoszeniu tejże atrakcyjności.

Ten rok pokazał już na dobre, że petanque w okresie zimowym nie zamiera. Trzecia edycja Zimowego Grand Prix, na który się składa pięć turniejów rozgrywanych na krytym bulodromie w Jedlinie-Zdrój jest jednym z tego przykładów. Innym są turnieje organizowane na hipodromie w Lesznie, czy też grudniowa impreza w Kłodawie. Gdy do tego dodamy powstające jak grzyby na deszczu prywatne kryte bulodormki to możemy śmiało przypuszczać, że tylko kwestią czasu będzie powstanie zimowego systemu rozgrywek w petanque.

W 2012 roku mieliśmy do czynienia z paroma nowymi inicjatywami ze strony klubów. Szkółka petanque w Jedlinie-Zdrój, do której regularnie uczęszcza ok 30 uczniów szkoły podstawowej, pokazuje, że praca u podstaw i inwestowanie w młodzież jest obecne w naszej petankowej rzeczywistości.

Chojnickie Towarzystwo Polsko-Francuskie w Chojnicach udowodnił w tym roku, że w ramach współpracy z gminą możliwe są twarde inwestycje w infrastrukturę. Przy okazji większej inwestycji w postaci rewitalizacji parku w mieście zostały zbudowane jedne z piękniejszych bulodromów w Polsce wraz z całym zapleczem.

„Chcieć to móc” jak mówi stare przysłowie. KSP Jedlina pokazał, że na petanque mogą płynąć środki publiczne i to nawet z centralnego budżetu. W listopadzie br. otrzymał dofinansowanie z Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej na realizację projektu skierowanego do osób starczych 60+ pod nazwą „Gra w bule – dobry sposób na aktywność”.

Innym przykładem, że można skutecznie zdobywać środki (także od biznesu) na działalność związaną z petanque jest ŚKKP Buler Śrem, który w tym roku pozyskał sponsora generalnego w postaci firmy Sharpie.

A więc pieniądze, ze które można realizować cele statutowe zapisane w statutach klubów leżą na drodze – wystarczy po nie sięgnąć.

FEDERACJA

2012 rok był rokiem wyborczym, który wyraźnie pokazał i uwypuklił różnice jakie występują w środowisku. Wyklarowały się dwa obozy: jeden złożony ze zwolenników zachowania obecnego status quo i drugi reformatorski. Wygrał ten pierwszy… ale wcześniej byliśmy po raz pierwszy w historii istnienia PFP świadkami szerokiej kampanii przedwyborczej. Ożywiona dyskusja nad przyszłym kształtem Federacji miała miejsce na forum portalu LaPetarde, gdzie wątek pod tytułem „Kongres PFP 2012” miał ponad 10.000 wyświetleń, co jest rekordowym wynikiem uzyskanym w tak krótkiej przestrzeni czasu.

W wyniku inicjatywy Jana Neugebauera z Chojnic w środowisku rozpoczęła się szeroka debata na temat zreformowania systemu rozgrywek w Polsce w postaci tzw. regionalizacji, która zaowocowała powołaniem przez Kongres PFP Komisji ds. regionalizacji. Debata cały czas trwa, a idea regionalizacji ma swoich zwolenników i przeciwników.

W Regulaminie Rozgrywek PFP Zarząd wprowadził z początkiem roku pewne zmiany w postaci dodania do systemu dwóch nowych rozgrywek tj. Mistrzostw Polski Weteranów oraz Mistrzostw Polski w strzale precyzyjnym. Tym nie mniej nie wprowadzono, żadnych zmian od dłuższego czasu postulowanych przez środowisko, a które mają na celu większe otwarcie na nowych graczy poprzez zwiększenie dostępności i atrakcyjności rozgrywek.

W obecnym roku miała miejsce również bardzo kontrowersyjna uchwała Zarządu dotycząca wprowadzenia Regulaminu Zmiany Barw Klubowych, która naruszała podstawowe prawa obywatelskie obowiązujące w naszym kraju. Miała również wiele innych mankamentów, w związku z czym pod presją środowiska została zawieszona i poddana ponownym pracom. Zdecydowanie lepsza jakościowo wersja, w której usunięto wszystkie kontrowersyjne zapisy została ponownie uchwalona w listopadzie. W efekcie rynek zawodniczy i zasady przeprowadzania transferów zostały uregulowane po 10 latach funkcjonowania Federacji.

Pierwszy rok swojej działalności zaliczyło Kolegium Sędziów pod przewodnictwem Macieja Ziółkowskiego. Dzięki jego działalności wiele turniejów, które prowadzili niegrający sędziowie zyskało na jakości. Wzrósł też status sędziego (w dużej mierze dzięki determinacji Przewodniczącego Kolegium) i jego postrzeganie przez graczy, co z pewnością przyczynia się do rozwoju petanque w naszym kraju. Martwi jednak małe wsparcie dla Kolegium ze strony Zarządu PFP i brak odpowiednich narzędzi (m.in. budżetu na swoją działalność), które umożliwiły by sprawne i kompleksowe kierowanie działalnością sędziów na terenie całego kraju.

Ten rok pokazał, że to Federacja potrzebuje bardziej kluby niż kluby Federację. Przykładem jest organizacja opisanych wcześniej dwóch wielkich imprez petanque, z którymi PFP nie miała w zasadzie nic wspólnego. Kluby są potrzebne Federacji po to, żeby dostarczać jej środki finansowe na jej funkcjonowanie. W zamian za to kluby nie mogą liczyć ze strony PFP na żadne wsparcie w ich działalności ani nawet na to, że będą im stwarzane warunki do rozwoju. Celem Federacji jest w zasadzie „trwanie”… istnieje bo się do tego przyzwyczailiśmy. Ale na jak długą metę można tak działać?

To niezbyt optymistyczny obraz funkcjonowania naszej Federacji. Pocieszające jest jednak to, że pomimo tego marazmu ze strony władz PFP, dzięki ludziom pełnym pasji petanque się w naszym kraju mimo wszystko rozwija. Czy jednak nie byłoby o wiele lepiej i pożyteczniej dla polskiej petanki gdyby te dwie siły: oddolna oraz odgórna szły ze sobą w parze i wspólnie działały na rzecz rozwoju tej dyscypliny sportu w Polsce? Miejmy nadzieję, że w najbliższej przyszłości tak właśnie się stanie, czego Państwu i sobie w nadchodzącym 2013 roku gorąco życzę.